شل شدن مفصل مصنوعی لگن یکی از مشکلات نادری است که پس از عمل جراحی تعویض مفصل لگن برای برخی افراد رخ می‌دهد. این مشکل می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی از جمله فرایند عمل یا عوارض جانبی و …. رخ دهد. در این مقاله، به بررسی علل، علائم، روش‌های تشخیص و مدیریت شل شدن مفصل مصنوعی لگن پس از عمل جراحی تعویض مفصل خواهیم پرداخت.
علت شل شدگی مفصل مصنوعی
در مورد شل شدگی مفصل مصنوعی لگن، چند عامل اصلی وجود دارد که باعث بروز این مشکل می‌شوند.از مهم ترین این دلایل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
✳️ عفونت
موضوع عفونت به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل شل شدن مفصل مصنوعی لگن شناخته می‌شود. در واقع، عفونت در محل نصب مفصل اگر درمان نشود، باعث آسیب و تضعیف آن و یا حی پس زدن این مفصل می‌شود.
عفونت در مفصل به چند طریق التهاب و تخریب بافت‌های اطراف مفصل، آسیب به اتصالات مفصل و افزایش حرکات غیرطبیعی مفصل باعث شل شدن مفصل مصنوعی لگن می‌شود.
✳️ فعالیت های غیر طبیعی
فعالیت های غیرطبیعی و بی‌رویه از مفصل، یکی از مهم ترین عوامل شل شدگی مفصل مصنوعی خواهد بود. به عنوان مثال:
1- حرکات افراطی و بیش از حد معمول مفصل و حرکات ناگهانی و پرشی که به مفصل فشار زیادی وارد می‌کنند.
2- بلند کردن اجسام سنگین و پرفشار و همچنین اضافه وزن و چاقی که فشار بیشتری به مفصل وارد می‌کند.
3- وارد آمدن ضربات مستقیم به مفصل مصنوعی لگن و سقوط و برخورد ضربه شدید به مفصل
4- عدم رعایت محدودیت های حرکتی و مراقبت های بعد از تعویض مفصل لگن
✳️ فرسودگی و سایش مفصل مصنوعی
با گذشت زمان و استفاده مکرر، مفصل مصنوعی لگن دچار سایش و فرسودگی می شود و احتمال دارد که نیاز به تعویض مفصل پس از 15 الی 20 سال وجود داشته باشد. فرسودگی در نهایت ضعف عضلانی در این ناحیه را به همراه داشته و اکثریت حرکت ها نیز غیرقابل انجام می‌شود و در نهایت این مفصل در جای خود با کمی شل شدگی روبرو می‌شود.
✳️ ضربه و حوادث
یکی از عاملین اصلی رسیدن آسیب به مفصل لگن و همچنین شل شدن آن از جای خود، برخورد ضربه یا ایجاد حوادث مانند تصادفات است که در واقع قابل پیشگیری نیستند و باید سریعا مورد درمان قرار بگیرند.
علائم شل شدگی مفصل مصنوعی
شل شدن مفصل مصنوعی لگن در افراد با علائم و نشانه های متفاوتی همراه خواهد بود که در ادامه به برخی از آن ها اشاره خواهیم داشت.
- درد و ناراحتی در ناحیه مفصل
- کاهش دامنه حرکتی مفصل
- احساس لقی و بی‌ثباتی مفصل
- حس جابجایی و لرزش در مفاصل هنگام حرکت
- خستگی و ضعف در ناحیه مفصل لگن
- تورم و گرمای بیش از اندازه در اطراف مفصل
این علائم می‌توانند به تنهایی یا به صورت ترکیبی برای افراد بروز پیدا کنند. اگر چنین علائمی مشاهده شد، باید هر چه سریع‌تر با بهترین متخصص ارتوپد در رشت مشورت کرد تا از تشدید شل شدگی و آسیب بیشتر جلوگیری شود.
راه های پیشگیری از شل شدگی مفصل مصنوعی
پیشگیری برای جلوگیری از شل شدن مفصل مصنوعی لگن نیز صد در صد قطعی نیستند زیرا گاهی این مشکل بر اثر یک اتفاق بروز پیدا می‌کند. انجام حرکات و فعالیت های مجاز و توصیه شده توسط پزشک ارتوپد و استفاده از وسایل کمکی مانند عصا، واکر و … در روز های نقاهت این عمل بسیار مهم است. پس از هرگونه فعالیت ورزشی سخت و پرفشار خودداری کنید تا هیچ گونه آسیبی به مفصل وارد نشود.
درمان لق شدن مفصل مصنوعی
برای درمان لق شدن مفصل مصنوعی، چند گزینه درمانی وجود دارد که بسته به وضعیت بیمار و عامل به وجود آورنده این مشکل پیشنهاد می شود از مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاه کرد:
- استراحت و محدود کردن فعالیت‌های روزانه برای کاهش فشار بر مفصل
- استفاده از بریس یا آتل برای محدود کردن حرکات مفصل
- انجام فیزیوتراپی و تمرینات تقویت عضلات اطراف مفصل
- تجویز دارو‌های ضد درد و کاهش‌دهنده التهاب
- بازسازی و ترمیم بافت های نگه دارنده مفصل
- در صورت شل شدن شدید مفصل و عدم پاسخ به درمان ها تعویض مجدد مفصل لگن انجام می‌شود.
سوالات متداول شل شدگی مفصل مصنوعی
در صورت بروز هرگونه علائم مانند درد ، تورم ، لقی در مفصل و …، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
با رعایت محدودیت های حرکتی، کنترل وزن و انجام فعالیت های مناسب می‌توان تا حد زیادی از بروز شل شدن مفصل مصنوعی لگن جلوگیری کرد اما به طور کلی این روش های پیشگیری کننده در همه موارد قطعی نیستند.
خیر، در موارد خفیف و با درمان های اولیه می‌توان شل شدگی را برطرف کرد و در موارد حاد جراحی ترمیمی و مجدد پیشنهاد می شود.
در نهایت….
شل شدن مفصل مصنوعی لگن بزرگترین دغدغه افرادی است که این جراحی را انجام داده اند. از همین رو این دسته از افراد معمولا برای اینکه به این مشکل دچار نشوند فعالیت بدنی زیادی انجام نمی دهند؛ اما در واقع این مورد کاملا اشتباه است زیرا این عارضه چندان متداول نیست و به ندرت اتفاق می‌افتد. از همین رو لازم است تا به مراقبت های بعد از تعویض مفصل لگن اهمیت دهید و از همه مهم تر در صورت بروز نشانه ها یا احساس ناخوشایند هنگام راه رفتن هر چه سریع تر پزشک خود را در جریان قرار دهید.